Franz Kafka/Dönüşüm

Franz Kafka’nın 1915 yılında yayımlanan Dönüşüm adlı kitabı, yazarın, anlatım sanatının zirvesine kadar çıktığı bir eseridir. Küçük elit çevrelerindeki yobazlaşmış  aile ilişkilerini  en ince detaylarına kadar anlatan  bu hikaye, aynı zamanda toplumun insanlığa dayattığı, işlevini çoktan yitirmiş olgulara bilinç aşamasında başkaldıran bir insanın acı dolu hayatını en çarpıcı haliyle dile getirmektedir.

Kitabın adının aslında Değişim olarak bilinen gerçekte Dönüşüm olduğu, ifadesini Ahmet Cemal’in açıklamasında bulur: “Gregor Samsa’nın bir sabah kendini yatağında bir böcek olarak bulması, kesin bir değişim değil fakat ‘başkalaşma’dır. O, insanlığını koruyarak birtakım değişiklikler yaşamıyorkendini farklı bir canlı türü olarak hissetmektedir.

Bu açıklama, Kafka’nın eserini  kullandığı ifadeyle de kesişir “Herkes, beraberinde taşıdığı bir parmaklığın ardında yaşıyor. Şimdi hayvanlarla ilgili bu kadar şey yazılıp çizilmesinin sebebi d de bu. Özgür ve doğal bir yaşama duyulan özlemin ifadesi. Oysa insanlar için doğal yaşam, insanca yaşamdır. Ama bunu anlamıyorlar. Anlamak istemiyorlar. İnsan gibi yaşamak çok güç, o nedenle hiç olmazsa kurgusal düzeyde bundan kurtulma isteği var… Hayvana geri dönülüyor. Böylesi, insanca yaşamaktan çok daha kolay.”