UYKU Bilgesi !

Uyku insan hayatında sırrı daha tam olarak çözülememiş yaşanılan en değişik olaylardan biridir. Uykunun nasıl gerçekleştiğini bir nebzede olsa hepimiz biliriz. Uyuyan bir insanda aşağıdaki durumlar gözlemlenir;

• Yatarak uyur.

• Gözleri kapalıdır.

• Çok yüksek bir ses olmadıkça, hiçbir şeyi işitmez.

• Daha yavaş ve ritmik olarak nefes alır.

• Adaleler tamamen gevşemiştir. (Eğer bir koltukta otururken uyumuşsanız, derin uykuda koltuktan düşebilirsiniz.)

• Bir veya iki saatte bir kendi vücudunu elleri ile kontrol eder.

Bunlara ek olarak kalp atışı yavaşlar ve beyinde rüya denilen çok ilginç olaylar meydana gelir. Diğer bir deyişle uyuyan insan çevresinde oluşan şeylerin çoğuna ilgisizdir. Uyuyan bir insan ile komada olan bir hasta arasındaki en önemli fark, uykuda olanın yeterli bir dış müdahale ile uyandırılabilmesidir.

Vahşi doğada yaşayan hayvanlar için bu düzgün ve etrafa ilgisiz, yaklaşık sekiz saatlik uyuma düzeni pek mümkün görünmemekte, bu durumun insanın evrimi süresince oluştuğu sanılmaktadır.

Sürüngenler, kuşlar ve memeliler, kümes hayvanları hepsi uyurlar. Onlar da uykularında kısa süreler için de olsa çevreleri ile ilişkilerini keserler. Bazı balıkların ve kurbağa gibi hem suda, hem de karada yaşayanların da belirli sürelerde etkinlikleri yavaşlattıkları, fakat hiçbir zaman çevre ile ilgilerini kesmedikleri biliniyor. Böceklerin ise uyuyup uyumadıkları bilinmiyor, ancak onların da bazıları gece, bazıları gündüz hareketsiz kalıyor.

Beyin dalgaları üzerine yapılan çalışmalar sonucu, sürüngenlerin rüya görmedikleri, kuşların çok az, memelilerin ise hepsinin uykularında rüya gördükleri saptanmıştır. İlginç olan noktalardan biri şu ki, inekler ayakta uyurken değil de, yatarken rüya görebilmektedirler.

Hayvanların uyku süreçleri de farklıdır. Örneğin insan bir kere ve uzun süre uyurken, köpekler kısa aralıklarla bütün gün uyurlar. Hayvanların bazıları uyku için geceyi tercih ederken, bazıları gündüzü tercih eder.

İnsanların uyku ihtiyacı yaşlandıkça azalır. Yeni doğmuş bir bebeğin uyku ihtiyacı günde 20 saat iken, dört yaşında 12 saate, on sekiz yaşında 10 saate düşer. Yetişkinler uyku için 7-9 saate ihtiyaç duyarlar ama, genelde 6 saat yeterlidir.

Uyku Ne Derece Önemlidir biraz da bunun üzerine açıklık getirelim Bir insanın uykusuz kalma rekoru 18 ay 21 saat ve 40 saniyedir. Bu rekor, bir sallanan sandalye yarışmasında kırıldı. Yarışmaya katılan ve uzun süre uykusuz kalan genç ve orta yaşlardaki katılımcıların çoğu halisünasyon, paranoya, görme bozukluğu, konuşma zorluğu ile hafıza kaybı ve konsantrasyon güçlüğü yaşadı.

Birine tıbbi olarak uyanık demek oldukça zor. Çünkü insanlar gözleri açık da olsa kısa aralıklarla, hatta bunun farkına bile varmadan sık sık uyku moduna geçebilmektedir.  İnsanların istedikleri vakitte uyanmalarına yarayan ‘doğal uyarı saati’ stresten kaynaklanan bir hormon sayesinde harekete geçiyor.  Doğal uyarı saatimiz küçük bir ışıkla aktif hale gelebilir. Ancak bu aşamada uyanmak istemezsek o zaman yeniden derin uykuya dalarız.

Kısa Kısa bilgilendirmeler ile uykuya dair spoiler verelim buyurun ;

1600 lü yıllarda yetişkinler 9-10 saat uyurlarmış , 1998 yılında  dainsanın sırt bölgesindeki eklemler ile beynin uyku lobu arasında ilişki olduğu keşfedilmiştir, 1989’daki Exxon Valdez petrol kazası, Challenger mekiğinin düşmesi ve Çernobil faciasının uykusuzluktan kaynaklanan hatalar sonucu oluştuğuna inanılıyor neden olmasın?  Hızlı göz hareketi (REM) döneminde görüldüğü söylenen rüyaların, yapılan araştırmalarla uykumuzun diğer bölümlerinde de görülebildiği anlaşılmıştır, REM dönemindeki rüyaların korkunç olduğu sanılıyordu. Ancak uykumuzun REM dışındaki uyku bölümlerinde de kötü rüyalar görülebildiği ispatlanmıştır, REM döneminde bazı karakteristik göz kapağı hareketleri, rüyalardaki spesifik anlara işaret eder. Bu durum, film izlerkenki sürece benzetiliyor.REM döneminde bazı karakteristik göz kapağı hareketleri, rüyalardaki spesifik anlara işaret eder. Bu durum, film izlerken ki sürece benzetiliyor, Eğer akşamları uykuya dalmanız beş dakikadan az sürüyorsa, uykusuz kalmışsınız demektir. Normalde insanın 10 ila 15 dakika arasında uykuya dalması gerekiyor, Uluslararası boyutta gündeme damgasını vuran bir haberde bahsedelim İngiliz Savunma bakanlığının araştırmacılar Askerlerinin vücut saatleri ile oynayıp onları 36 saat uykusuzluğa dayanmalarını başardı.

Ördeklerin ise yarı uyur yarı uyanık gezebildiğini biliyor muydunuz? Yaz ve Kış saati uygulamaları başladığı andan itibaren Kanada da araç kazalarının konsantrasyon bozukluğundan ötürü arttığını duymuşmuydunuz? Uyku uyumak için en büyük tehdit günümüzde 24 saat kesintisiz internet imkanı diye konuşuluyor ya sizce ?

Peki Ya hiç uyuyamayanlar uyku sıkıntısı yaşayanlar Üniversite yıllarımda en çok karşılaştığım sıkıntılardan biri de bu idi ev arkadaşım Avukat olma hayali ile yanıp tutuşurken sabahlara kadar umarsızca okuduğu kalın kitapların üzerinde gün ışıyana dek ders çalışır ve vücut saatini ona göre ayarlardı bir diğeri ise uykudan asla uyanamazdı ben ise hep düzenli 8 saat uyumaya entegre idim..

Peki gece uykusunu uyuyamamak  bir kader midir, yada insanlar bu özelliklerini değiştirebilirler mi ? Gelin bu yazımızda biraz da bu soruya yanıtlarına ışık tutalım.

Sorumuzun cevabını ilk baştan vererek başlayalım isterseniz. Evet, gece kuşu olmak bir kader değil. Ya da başka bir söylemle, erkenden kalkmak veya uyumak öğrenilebilir.

Her ne kadar bu özellik genler tarafından belirlenen bir durum olsa da, uzmanlar genlerin etkisinin en fazla %50 civarında olduğunu belirtiyorlar. Dolayısı ile geri kalan %50 öğrenilebilecek veya değiştirilebilecek alışkanlıklardan geçiyor. Normalde sahip olduğunuz alışkanlıkları değiştirerek sabahların sizin için daha kolay geçmesini ve bir gece kuşundan erkenci kuşa evrilmenizi sağlamak tamamen sizin elinizde. Ancak bu geçişin bir günde olmayacağını, bunun bir süreç olduğunu, bu sürecin de kişiden kişiye değişiklik göstereceğini baştan kabul etmeniz gerekiyor.

Aşağıda bu süreçte dikkat etmeniz gereken noktalar, sürecinizi kolaylaştırmak için bazı ipuçları ve sürekli bir adım ileriye geçişinizi sağlayacak bazı bilgiler bulacaksınız. Tabii ki süreç yukarıda da belirttiğimiz gibi kişiden kişiye değişebilir. Ancak vereceğimiz önerilere mümkün olduğu kadar uymaya gayret etmek bu süreçte en büyük destekçiniz olacaktır.

Sağlıklı bir uyku Nasıl yaşanır nelere dikkat edilmelidir?

Dinlendirici bir uykunun önünde bazı sağlık engelleri bulunabilir. Bunlardan biri olabilecek uykusuzluk hastalığında (Insomnia) uykunun gecikmesi, bölünmesi, bozulması gibi durumlar söz konusudur ve bu durumlar kişiye ciddi rahatsızlık verirken, sabah saatlerine kadar uyumadan zaman geçirmek uyandığınızda halının koltuğun her neyin üzerinde iki büklüm kalmış ve tüm vücudunuzu bitkin ve enerjisiz olarak bulabilirsiniz veya çok daha sorunlu durumlar oluşmasına sebep olabilir.

Insomnia dışında da uykuyu etkileyecek bazı psikolojik veya fizyolojik sorunlar görülebilir. Bunların arasında depresyon, anksiyete, uyku apnesi gibi durumlar sayılabilir. Tabii ki sağlıklı bir uyku için bu ve benzeri sorunların uzmanları tarafından teşhisi ve tedavisi birinci şarttır.

Vücudunuzda ki vitamin değerleri bile sağlıklı uyku için oldukça önem arz eder demir eksikliği b12 c vitamini kalsiyum noksanlığı bunların hepsi uyku düzensizliği yaşamanız için bile yeterli sebepler olacaktır.

Peki ya Neler Yapılmalı ? Bunların başında ilk akla gelen uykuya direnmektir işte bunu yapmayın sağlıklı bir vücut sağlık bir gelecek ve sizleri olumsuz etkileyecek rahatsızlıkların önüne geçmek için bedeninizin ihtiyacı olan tek şey verimli uykudur.

Psikolojik ve fizyolojik sorunların olmadığı sağlıklı bir bünyenin dinlendirici bir uykuya geçişinin önünde başka engeller de bulunabilir. daha öncede bahsettiğimiz gibi bazı alışkanlıklar birbirini tetikleyerek durumun daha da kötüleşmesine sebep olabilir. Örneğin, geç saatlere kadar yapay ışık altında veya karşısında kalmak, uykuya geçmeden hemen öncesine kadar ağır fiziksel ve zihinsel aktiviteleri sürdürmek bu alışkanlıklardan sadece birkaçı. Ancak bu alışkanlıklar, sağlıklı ve doğal bir uyku uyumanın önündeki en büyük engeller arasında.

Uykuya direnmek yerine vücudunuzun doğal uyku düzenini bulmak için kendinize izin vermelisiniz. Bunu sağlamak için uygulanabilecek bir ipucu uykunuzun geldiğini hissetmeseniz bile erkenden yatağa girmek olabilir. Yatakta, zihninizi çok da meşgul etmeyecek düşünceler ile vakit geçirmek ya da hafif bir şeyler okumak doğal uyku düzeninize geçiş için faydalı olacaktır. Ayrıca sürekli aynı saatte yatağa girme alışkanlığı edinmek, sürecinizin başarıya ulaşmasını sağlamak yolunda size yardımcı olacaktır. Yine de uykuya dalmakta güçlük yaşadığınızda, aşağıdaki ipuçlarına başvurabilirsiniz

Sıcak bir banyo almak gevşemenize ve rahatlamanıza yardımcı olabilir. Bununla birlikte  dermokozmetik ürünler ile  yapacağınız cilt bakımı cildinize nemlendirici etki sağlayarak fresh hissetmenizi sağlayacaktır.
Ayaklarınızı ısıtabilirsiniz. Çorap giymek kan dolaşımını kolaylaştıracaktır.
4-7-8 egzersizini uygulamayı deneyebilirsiniz. Bu, 4 saniye sürecek derin bir nefes almak, 7 saniye boyunca nefesi tutmak ve 8 saniye boyunca nefesinizi ağır ağır bırakmaktan oluşan bir rahatlatıcı nefes egzersizidir.

harika bir genç odası sahibisiniz ve sabahları uyanmak sizler için kabus alarm hakkında başlayalım; Sabahları sizi uyandıracak alarm sürecinizin başarınızın anahtarıdır. Ancak kendiniz için en doğru müziği seçmenizi öneririz ki bu sizi daha canlı dinç bir güne hazırlar.

Elektronik ve yapay bir sesle uyanmak yerine daha doğal bir sesle, örneğin sevdiğiniz şarkılar ile veya favori radyo istasyonunuzun sesi ile uyanmak daha keyifli olacaktır.

Alarm saati yerine diğer bazı teknolojik imkanları da denemek mümkün olabilir. Örneğin, nabzınızı ölçüp, uyanmak istediğiniz saate en yakın zamandaki hafif uyku periyodunuzu belirleyerek, sesli alarm yerine titreşerek uyanmanızı sağlayacak bilek bantları veya doğal güneş ışığını simüle ederek vücudunuzu güneşin doğuşu ile senkron olarak daha kolay uyandırmanızı sağlayacak saatler, vb ürünlerden hangisinin size en uygun olduğunu belirleyin…

Alarmlarınızı kesinlikle ertelemeyin bunun ile alakalı aslında çok çeşitli programlar bulunuyor ancak manyetik dalga yayan cihazların yatak odanızda bulunması hiçte sağlıklı değil alarm çalmadan bir kaç dakika önce uyandıysanız tekrar uykuya dalmak için zaman tanımayın kalkın esneyin gerilin ve güne pozitif başlayın güneşi selamlayın duşunuzu alın ve işte harika bir gün sizi bekliyor.

Yıllar önce tur şirketi ile gittiğim kekova üçağız pansiyon odasında horozun o tiz çığlıkları ile güne başlamıştım ne olduğunu ilk başta anlayamasam da günümün geri kalanının ne denli devam ettiğini bir sonraki yazımda bahsedeceğim.

Uyuduğunuz alanında rahatlığı ve konforu paha biçilemez etki yaratmaktadır. Bu nedenle hem kendi tercihim hemde rahatına düşkün çevreme önerdiğim inegöl yatak odaları profesyonel yatak ve tasarım odalarına göz atmanızı da tavsiye ederim.

Bir diğer öneri ise uyanır uyanmak yatak odanızı terk etmeniz size uykuyu hatırlatacak eşyaları görmek istemessiniz yatak yorgan yastığınız size çok tatlı bakacak ve muhtemelen sizi geri çağıracaktır ve biz bunun olmasını istemeyiz inanın tekrar uyuduktan sonraki pişmanlığınız paha biçilemez.

Sabah Rutinleriniz mutlaka olsun her sabah kalktığınızda yüzünüzü yıkamanın yanı sıra yoga egzersiz ve mini bir duş güne daha iyi başlamanızı sağlayacaktır Uyku Her şeyin İlacıdır

“Üç şey vardır ki insanın gönIünü öIdürür; çok yemek, çok uyumak, çok konuşmak. MaIik bin Dinar”